Συνάντηση με το συγγραφέα Μάνο Κοντολέων

Συνάντηση με το συγγραφέα Μάνο Κοντολέων

Την Παρασκευή 13 Μαΐου βρέθηκε στο νησί μας καλεσμένος του δημοτικού Ζιπαρίου ο Μάνος Κοντολέων. Στα πλαίσια της επίσκεψης αυτής ο συγγραφέας συναντήθηκε με τη Λέσχη ανάγνωσης Κω και τη Λέσχη Ανάγνωσης του 1ου Γυμνασίου. Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε σε αίθουσα του ξενοδοχείου Αλεξάνδρα , την οποία ευγενικά μας παραχώρησε η κ.Σούλη – Μπακάλογλου.



Ο συγγραφέας μας μίλησε για το έργο του γενικά αλλά και για τον Ανίσχυρο Άγγελο , βιβλίο που είχαν διαβάσει οι μαθητές της Λέσχης Ανάγνωσης και τα μέλη της Λέσχης Ανάγνωσης Κω. Ο κ. Κοντολέων αναφέρθηκε στη λογοτεχνία γενικά λέγοντας πως δεν έπρεπε να διαχωρίζεται σε παιδική , εφηβική και λογοτεχνία για ενήλικες, αλλά ότι η λογοτεχνία απευθύνεται σε όλους ανεξαρτήτως ηλικίας και αυτό που παίζει ρόλο είναι η αξία του λογοτεχνικού έργου. Ένα άρτιο λογοτεχνικό έργο κερδίζει τους αναγνώστες κάθε ηλικίας.



Παράλληλα, μας μίλησε για τον Ανίσχυρο Άγγελο και μας αποκάλυψε ότι ο άγγελος αυτός είναι ο ίδιος ο συγγραφέας, που αδυνατεί να επηρεάσει την ζωή όλων των ηρώων του. Ο κάθε ήρωας στο έργο αυτό έχει προσωπική ευθύνη για τις πράξεις του. Ο κεντρικός ήρωας, η Αγγέλα, ο πατέρας της έχουν την επιλογή να φερθούν κατά τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Το έργο γράφτηκε εν θερμώ και ενώ είχε συμβεί το δραματικό γεγονός της δολοφονίας του δεκαπεντάχρονου Αλέξη. Ο κ.Κοντολέων μας είπε ότι τον ενδιέφερε να δείξει τι συνέβαινε στη σκιά των βασικών γεγονότων. Επίσης μας ανάλυσε τη θέση του για την ύπαρξη και καλών αστυνομικών, που δεν επιλέγουν τη δουλειά τους αλλά έτυχε να βρεθούν στο επάγγελμα αυτό και δεν παύουν να είναι καλοί άνθρωποι με συναισθήματα, γνώσεις και συνείδηση του ρόλου τους (επιλογή ή αποποίηση της αναίτιας βίας).

Μιλώντας για τα βιβλία του «Γεύση πικραμύγδαλου» και «οι Δυο τους κι άλλοι δυο» και παίρνοντας αφορμή από το ρόλο που παίζει η πεθαμένη μητέρα στη Γεύση πικραμύγδαλου, αναφέρθηκε στην σχέση της ζωής και του θανάτου και πως αυτά τα δύο γεγονότα αποτελούν τις πιο σημαντικές στιγμές που έζησε και ό ίδιος στη ζωή του –τη γέννηση των παιδιών του και το θάνατο της μητέρας του. Και τα δυο γεγονότα αν και διαφέρουν έχουν ως κέντρο τη ζωή : το άτομο που μας έδωσε ζωή και τα πλάσματα που θα συνεχίσουν τη δική μας ζωή. Οι άνθρωποι που φεύγουν από κοντά μας δεν παύουν να υπάρχουν στη ζωή μας και να συνομιλούμε μαζί τους, αφού γνωρίζουμε καλά πως σκέπτονταν και πως δρούσαν όταν βρίσκονταν εν ζωή.

Ο κ. Κοντολέων μας μίλησε και για την επιλογή ενός μέρους του αναγνωστικού κοινού να διαβάζει τη λεγόμενη ροζ λογοτεχνία, λέγοντας ότι δεν ακυρώνει τις επιλογές αυτές, αν ικανοποιούν τον αναγνώστη. Αποτελεί, εξάλλου, ευθύνη του κάθε αναγνώστη το τι θα διαβάσει και πόσο θέλει να προχωρήσει τις αναγνώσεις του. Και αναφερόμενος σε περιστατικά από τις επισκέψεις του σε σχολεία τόνισε ότι αποτελεί δικαίωμα του ανθρώπου να μην διαβάζει, αν η εμπειρική σχέση του με τη ζωή είναι τόσο δυνατή που τον καλύπτει.

Τέλος μας μίλησε για τη σχέση λογοτεχνίας και ζωής και κατά πόσο η μια μιμείται την άλλη ενώ αναφέρθηκε στην τεχνική που ακολουθεί ένας συγγραφέας και πόσο αυτή επηρεάζει τη λογοτεχνική αξία του έργου.

Η ζεστή και φιλική ατμόσφαιρα που δημιουργήθηκε βοήθησε ώστε η συνάντηση να κρατήσει κοντά τρεις ώρες!Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε από καρδιάς το συγγραφέα για τη συνάντηση αυτή και να του ευχηθούμε πάντα λογοτεχνικές επιτυχίες!Και φυσικά τον περιμένουμε ξανά στην Κω!

HISHAM MATAR / ΣΤΗΝ ΧΩΡΑ ΤΩΝ ΑΝΔΡΩΝ

    

HISHAM MATAR  /   ΣΤΗΝ ΧΩΡΑ ΤΩΝ ΑΝΔΡΩΝ

Γράφω με αφορμή ένα βιβλίο που διαβάσαμε πρόσφατα στη λέσχη και που θα ήθελα να σας προτείνω. Πρόκειται για το «Στη χώρα των ανδρών» τουHisham Matar. 

Η ιστορία εκτυλίσσεται στη Λιβύη του Καντάφι στο τέλος της δεκαετίας του ʼ70. Ένας εννιάχρονος, ο Σουλεϊμάν, βιώνει με τον χειρότερο  τρόπο την αγριότητα  ενός απόλυτα  αυταρχικού καθεστώτος. Όταν ο πατέρας ενός φίλου του συλλαμβάνεται από την μυστική αστυνομία ως ύποπτος αντεπαναστατικής δράσης, δεν φαντάζεται ότι ο επόμενος που θα ακολουθήσει θα είναι ο δικός του πατέρας. Ο συγγραφέας κόβει την ανάσα του αναγνώστη περιγράφοντας λίγο μετά τις σκηνές της ανάκρισης και της δολοφονίας με απαγχονισμό του Ουστάθ Ρασίντ, του πατέρα του μικρού φίλου του.

Ο Hisham Matar απεικονίζει με τον καλύτερο τρόπο ότι πίσω από τον «μεγάλο ηγέτη»  και τον «μεγάλο τιμονιέρη», όπως αποκαλούν τον Καντάφι οι προπαγανδιστές του, δεν κρύβεται τίποτε άλλο από μια ακόμα δικτατορία που έχει αφαιρέσει ακόμα και τα στοιχειώδη δημοκρατικά δικαιώματα  από τους πολίτες της.

Λέξεις όπως ανασφάλεια, κακοποίηση, απαισιοδοξία, αγανάκτηση, λύπη... ο μικρός  Σουλεϊμαν δεν τις μαθαίνει μέσα από ένα εννοιολογικό λεξικό αλλά του τις μαθαίνει βιωματικά η ίδια η ζωή. Αδυνατώντας να κατανοήσει τα δρώμενα γύρω του, δεν διστάζει κάποια στιγμή να συνεργαστεί με τους διώκτες του πατέρα του με την ελπίδα ότι θα τον σώσει.  

Εκτεθειμένος σε φόβους δυσανάλογους για την ηλικία του και σε πιεστικές καταστάσεις,  δίχως βοήθεια από το περιβάλλον του (η μητέρα του αδυνατεί να τον βοηθήσει εγκλωβισμένη στον αλκοολισμό), αναζητά ένα καταφύγιο. Το βρίσκει τελικά στο μικρό εργαστήριο στην ταράτσα του σπιτιού του όπου γίνεται ο χώρος που καταφεύγει για να  ονειρευτεί όταν νοιώθει ότι η πραγματικότητα γύρω του τον συνθλίβει.

Εδώ πρέπει να πούμε ότι ο συγγραφέας μοιράζεται μαζί μας προσωπικές του εμπειρίες εφ’όσον ο πατέρας του υπήρξε θύμα του καθεστώτος Καντάφι. Το βιβλίο αν και γράφτηκε λίγα χρόνια πριν επανέρχεται στο προσκήνιο λόγω των σύγχρονων γεγονότων στη Λιβύη για να μας θυμίσει, να μας πληροφορήσει, να μας συγκινήσει και να μας καθηλώσει με την αυθεντικότητά του.

Σας το προτείνουμε ανεπιφύλακτα!

Νίκος Ξενοκώστας

ΒΙΒΛΙΟΑΝΤΑΛΛΑΓΕΣ Σάββατο 14 Μαίου 2011 στην πλατεία Ελευθερίας

Απαντώντας στην πρόσκληση της ένωσης των τοπικών ΜΜΕ, αυτό το Σάββατο 14 Μαΐου θα είμαστε κι εμείς από την Λέσχη Ανάγνωσης της Κω στην πλατεία Ελευθερίας από τις 10,00 εώς τις 2,00 με τις ΒΙΒΛΙΟΑΝΤΑΛΛΕΣ μας, 

ελεύθερη ανταλλαγή μεταχειρισμένων βιβλίων.

 

«Τα σακιά», Ιωάννα Καρυστιάνη

"Τι έχουν, μωρέ, τα δικά σας σακιά; Μια χρεωκοπία, έναν ξενιτεμένο, κατραπακιές της εφορίας, αποτυχία στον ΑΣΕΠ, μια κακιά πεθερά, έναν νευρασθενικό προϊστάμενο, ένα παιδί που πετάει μολότοφ, ένα τζάκι που ντουμανιάζει το λιβινγκρούμ, οισοφαγική παλινδρόμηση, υψοφοβία, κερατλίκια, ραγάδες στον πισινό. Για περάστε να ρίξετε μια ματιά στο δικό μου, να σας κοπεί ο βήχας."

Στο νέο μυθιστόρημα της Ιωάννας Καρυστιάνη η Βιβή Χολέβα, η κεντρική ηρωίδα του βιβλίου, εργάζεται ως "αποκλειστική κατ' οίκον". Περιποιείται ηλικιωμένους ανθρώπους που έχουν ανάγκη τη φροντίδα της. Έχει έναν γιο, τον Λίνο, ο οποίος βαδίζει σε "περίεργα και σκοτεινά μονοπάτια". Μια ολιγοήμερη άδεια γίνεται αφορμή να φύγουν οι δυο τους για ένα ταξίδι στους Δελφούς. Εκεί, στον ιερό χώρο της ελληνικής αρχαιότητας, μάνα και γιος θα έρθουν κοντά, αν και τους χωρίζει χάσμα βιωμάτων, ένα κενό που μοιάζει να είναι από παλιά αγεφύρωτο. Στις πέντε μέρες που διαρκεί η εκδρομή, ξετυλίγεται το παρελθόν τους ενώ ο αναγνώστης, μέσα από την ορμητική γραφή της συγγραφέως, ανακαλύπτει σταδιακά τι είναι τα σακιά του τίτλου: τα ηθικά και ψυχικά φορτία που κουβαλούν οι ήρωες, αλλά κυρίως τα βάρη που επωμίζεται εδώ και χρόνια ένα μεγάλο κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας, το οποίο παρακολουθεί αδύναμο την ιστορία να χαράσσεται ερήμην του και τη ζωή να διαδραματίζεται μακριά του.

(http://www.biblionet.gr/main.asp?page=showbook&bookid=157379)



Το βιβλίο της Ιωάννας Καρυστιάνη, Τα σακιά, προκάλεσε μια έντονη συζήτηση ανάμεσα στα μέλη της λέσχης. Οι περισσότεροι βρήκαμε εξαιρετικό το βιβλίο και θεωρήσαμε τολμηρό και δύσκολο συγχρόνως το θέμα του. Η Καρυστιάνη παρουσιάζει την ιστορία της Βιβής Χολέβα και του γιου της, Λίνου, χωρίς να προσπαθεί να εκμαιεύσει τη συμπάθεια ή την απέχθεια μας. Η ιστορία της Βιβής είναι η ιστορία μιας γυναίκας που παγιδεύτηκε μέσα στα όνειρα των άλλων γι αυτήν-σπουδάζοντας αρχικά κάτι που δεν την αφορούσε-και στη συνέχεια κυνηγώντας το χρήμα και αδιαφορώντας για την κατ’ ουσία σχέση με την οικογένεια που δημιούργησε. Ο γιος της βιώνει τραυματικά τη μοναξιά του και την απομόνωση και παρουσιάζει ψυχοπαθολογική συμπεριφορά.

Η συγγραφέας ξεκινά το βιβλίο με την οργάνωση από τη μητέρα της εκδρομής στους Δελφούς και δεν αποκαλύπτει το μυστικό που καθορίζει τη σχέση των δύο βασικών προσώπων διατηρώντας τη δραματική ένταση. Στη συνέχεια προχωρεί σε μια αναδρομή στο παρελθόν της Βιβής, προσπαθώντας να ανιχνεύσει τα αίτια της προσωπικής της αποτυχίας. Ο λόγος δίνεται έπειτα στο γιο που μιλά για τα προσωπικά του αδιέξοδα και όλα όσα σφράγισαν τη ιδιαιτερότητα του για να φτάσει στο τέλος να παρουσιάσει τη λύση του δράματος με την άμεση εμπλοκή της μητέρας.

Παράλληλα με την εξιστόρηση της ιστορίας η συγγραφέας μας παρουσιάζει και την εξέλιξη της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας, τη στροφή της προς την υλική ευδαιμονία και τον καταναλωτισμό καθώς και την ηθική κατάπτωση. Οι πρωταγωνιστές του δράματος ζουν μέσα σε μια τέτοια κοινωνία και βιώνουν τις αλλαγές της μικροαστικής τάξης στην οποία ανήκουν.

Οι ήρωες δεν έχουν κάτι ηρωικό .Όπως λέει και η ίδια η Καρυστιάνη :

« Οι ζωές τους καθόλου σπάνιες. Πατήσια, ένα μικρομάγαζο, ένα διαμέρισμα, ένα σκυλί, μια ψευτοσχολή, διαδρομές στις γειτονιές της Αθήνας και υποχρεωτικές παρουσίες στο χωριό.

Βιβή και Λίνος δεν είναι εξωγήινα τέρατα και για την ερμήνευση συμπεριφορών και πράξεων δεν καταφεύγω στα προφανή δεκανίκια μιας μάνας πουτάνας ή θρησκόληπτης κι ενός πατέρα τραμπούκου.

Στην καθημερινότητά τους αναγνωρίζουμε κοινά στοιχεία με την καθημερινότητα των πολλών, με τη δική μας καθημερινότητα.

Οι ταραγμένες ψυχές κουρνιάζουν στα σπίτια αδιακρίτως, πλούσια και φτωχά, θεοσεβούμενα και άθεα, σπουδαγμένα και μη, δεξιά κι αριστερά και απολίτικα».

(http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=06/11/2010&id=220296)



Οι ενστάσεις ορισμένων μελών μας αφορούσαν την παρουσίαση του χαρακτήρα της μητέρας πιστεύοντας ότι εμφανίζει στοιχεία δύο διαφορετικών χαρακτήρων, διόλου δικαιολογημένων και την επιφανειακότητα της διαχείρισης του θέματος(η συγγραφέας δεν εμβάθυνε στην ψυχολογική παρουσίαση των ηρώων).

Η συνολική γνώμη ωστόσο ήταν θετική και θεωρούμε ότι τα Σακιά αποτελούν ένα από τα καλύτερα βιβλία που διαβάσαμε φέτος. Κυρίως, γιατί όπως λέει και η ίδια η συγγραφέας « δεν πιστεύω ότι υπάρχουν πεντακάθαρες συνειδήσεις. Ολοι κουβαλούν στο σακί τους, μαζί με τα βάσανα, ομολογημένες ή ανομολόγητες αδικίες που διέπραξαν ή δεν προσπάθησαν να αποτρέψουν»